Een hevige zomerstorm heeft woensdagmiddag in Winterswijk voor flink wat chaos gezorgd. Het noodweer trok in korte tijd over het oosten van Nederland en liet een spoor van vernieling achter, met als dieptepunt het instorten van het dak van twee bedrijfshallen op het terrein van het voormalige Philips Lighting-pand. Volgens de veiligheidsregio waren er op het moment van het incident nog mensen in het gebouw aanwezig, maar zij wisten het pand gelukkig op tijd te verlaten. Dat niemand gewond raakte, is volgens hulpdiensten een klein wonder te noemen, gezien de omvang van de schade. Omwonenden zagen het dak als een kaartenhuis instorten, terwijl de stormwind het met brute kracht naar beneden drukte.
Het instorten van het dak was slechts één van de vele problemen die het noodweer veroorzaakte in de regio Achterhoek. In en rondom Winterswijk werden tientallen meldingen gedaan van omgevallen bomen, losgeraakte dakpannen en gesneuvelde ruiten. Vooral het treinverkeer werd zwaar getroffen. Bomen vielen op meerdere trajecten op het spoor, waardoor er geen treinen meer konden rijden tussen Zutphen, Doetinchem en Winterswijk. Reizigers strandden op stations en moesten noodgedwongen gebruikmaken van vervangend busvervoer of wachten tot de spoorlijnen waren vrijgemaakt. ProRail gaf aan dat herstelwerkzaamheden uren in beslag namen vanwege de ernst van de schade aan het spoor.
De kracht van de storm kwam voor veel bewoners als een verrassing. Volgens het KNMI ging het om een zogenaamde ‘valwind’ of downburst: een plotselinge, krachtige windstoot die recht naar beneden slaat en zich vervolgens radiaal verspreidt. Dergelijke weerfenomenen kunnen lokaal voor enorme schade zorgen, vooral wanneer ze gepaard gaan met hevige regenval. In korte tijd viel er volgens metingen meer dan 40 millimeter neerslag, wat resulteerde in ondergelopen straten, kelders en parkeerterreinen. In Winterswijk stonden meerdere wegen blank en moesten automobilisten hun voertuigen verlaten omdat het water tot aan de portieren reikte.
Vooral oudere gebouwen zijn kwetsbaar bij dit soort weersomstandigheden. Het voormalige Philips-pand, gebouwd in de vorige eeuw, is volgens experts waarschijnlijk niet bestand geweest tegen de plotselinge krachten van de wind. De eigenaar van het pand liet in een eerste reactie weten geschrokken te zijn van het incident. Er zouden plannen zijn geweest om de hallen op termijn te renoveren, maar door de ingestorte daken is het de vraag of dat nog mogelijk is. Ook wordt er gekeken of andere bedrijfspanden in de buurt risico lopen bij soortgelijke stormen.
De brandweer schaalde al snel op naar ‘middel incident’ om de situatie goed onder controle te krijgen. Meerdere blusvoertuigen, een hoogwerker en een logistieke eenheid kwamen ter plaatse om de omgeving veilig te stellen. De directe omgeving van het pand werd afgezet om te voorkomen dat mensen te dicht in de buurt kwamen van de instabiele structuren. Hulpverleners moesten op hun hoede zijn voor vallende delen en loshangende constructies. Pas in de vroege avond konden de meeste eenheden weer inrukken, al blijft de schade-inspectie de komende dagen doorgaan.
Niet alleen Winterswijk kreeg het zwaar te verduren. In andere delen van de Achterhoek, waaronder Groenlo en Lichtenvoorde, werden eveneens meldingen gedaan van stormschade. Zo raakte in Groenlo een fietser gewond door een vallende tak en moesten in Lichtenvoorde meerdere terrassen halsoverkop ontruimd worden. De gemeente Winterswijk liet weten dat de gemeentelijke crisisorganisatie tijdelijk is opgeschaald om adequaat te kunnen reageren op de gevolgen van het noodweer. Ook de politie was prominent aanwezig om kruispunten te beveiligen en verkeer om te leiden.
Het extreme weer past binnen een bredere trend van toenemende weersextremen in Nederland. Volgens klimatologen van het KNMI nemen hevige zomerstormen in frequentie toe, vooral in gebieden waar de bebouwing en infrastructuur niet zijn ontworpen op plotselinge windvlagen van deze intensiteit. Gemeenten in het oosten van het land worden daarom opgeroepen om hun risicoanalyse te herzien en prioriteit te geven aan klimaatbestendige aanpassingen. Denk aan het verstevigen van daken, het beter verankeren van gevels en het aanleggen van extra wateropvangsystemen in stedelijke gebieden.
Voor veel inwoners van Winterswijk is het schrikken geblazen. Een storm van deze heftigheid komt zelden voor in deze regio, en de zichtbare schade herinnert hen aan de kracht van de natuur. De nasleep zal nog dagen zichtbaar blijven: takken op trottoirs, afgezet terrein, en tijdelijke aanpassingen aan het openbaar vervoer. Toch overheerst ook het besef dat het veel erger had kunnen aflopen. Dat er geen slachtoffers zijn gevallen, wordt door betrokkenen beschouwd als een geluk bij een ongeluk. Het incident wordt nu onderzocht door zowel de gemeente als onafhankelijke bouwkundigen, om herhaling in de toekomst te voorkomen.
Met de zomer nog in volle gang, is de vrees groot dat er meer van dit soort stormen zullen volgen. De combinatie van hitte, luchtvochtigheid en atmosferische instabiliteit blijkt een gevaarlijke cocktail. Winterswijk is gewaarschuwd. Wat begon als een doorsnee woensdagmiddag eindigde met een verwoestend natuurgeweld dat een stempel drukt op de lokale gemeenschap. De komende weken zal blijken hoe groot de schade werkelijk is en welke lessen eruit getrokken worden voor de toekomst. Aantal woorden: **800**.
Ondertussen in Winterswijk…. pic.twitter.com/n4EfSuetNA
— Roel (@Jhon42964332) July 2, 2025