Loop jij ook nietsvermoedend door de supermarkt, terwijl je onbewust in slimme marketingtrucs trapt? Je bent niet de enige. Grote merken spelen een psychologisch spel met jouw portemonnee, waardoor je ongemerkt honderden, zo niet duizenden euro’s per jaar te veel betaalt. Dit is geen complottheorie, maar een goed gedocumenteerde realiteit.
Je denkt dat je een gezond product koopt, maar de voorkant van de verpakking vertelt niet het hele verhaal. Neem bessensap: een label vol sappige bessen wekt de indruk dat het barst van het fruit. In werkelijkheid bevat het vaak slechts een paar procent bessen, aangevuld met goedkope suikers en smaakstoffen. Biologische aardbeisnoepjes? Slechts 6% aardbei. De rest? Gewoon zoet spul.
Nog zo’n sluipmoordenaar: krimpflatie. Fabrikanten verkleinen producten stiekem, terwijl de prijs hetzelfde blijft. Wraps zijn bijvoorbeeld een derde kleiner dan een paar jaar geleden, maar je betaalt nog steeds de volle mep. Minder product voor hetzelfde geld – een briljante manier om je ongemerkt meer te laten betalen. De kiloprijs vliegt omhoog, zonder dat je het doorhebt.
Smaakmisleiding is een andere geniepige truc. Neem Senseo’s vanille koffiepads. Op de verpakking staat ‘vanillesmaak’, wat suggereert dat er echte vanille in zit. In werkelijkheid is het pure aroma – geen enkel spoor van echte vanille. Dat kleine woordje ‘smaak’ maakt een wereld van verschil, maar wie leest de verpakking nou echt zorgvuldig?
Voedingsclaims kunnen je ook flink op het verkeerde been zetten. ‘Bron van vezels’, ‘proteïneboost’ of ‘goed voor het hart’ klinken fantastisch, maar de waarheid zit verborgen in de ingrediëntenlijst. Neem een kruidkoekreep: de verpakking schreeuwt ‘rijk aan vezels’, maar een snelle blik op de achterkant onthult dat een derde van het product uit suiker bestaat. Gezond? Vergeet het maar.
Dan hebben we nog de termen ‘puur’, ‘vers’ en ‘natuurlijk’. Klinkt allemaal verantwoord, toch? Maar wist je dat vrijwel iedereen deze woorden mag gebruiken zonder dat ze aan strikte regels hoeven te voldoen? Een ‘ambachtelijk’ brood uit de supermarkt is vaak net zo massaproductie als een fabrieksbrood, en ‘natuurlijk’ betekent niet automatisch gezond. Trap er niet in.
Volgens Foodwatch en Nibud geven gezinnen gemiddeld 2500 euro per jaar uit aan misleidende supermarktproducten. Dat zijn honderden euro’s per maand die zomaar uit je zak verdwijnen, simpelweg omdat marketingtrucs werken. En wat gebeurt er als een groot merk wordt betrapt op misleiding? Een boete van 250 euro. Een lachertje.
Wat kun je hiertegen doen? Allereerst: lees de achterkant van de verpakking. Daar staat de waarheid. Laat je niet misleiden door grote plaatjes en mooie woorden op de voorkant. Kijk kritisch naar ingrediënten en voedingswaarden. En als een product ineens kleiner lijkt, check de prijs per kilo of liter. Zo voorkom je dat je ongemerkt meer betaalt voor minder.
Supermarkten en fabrikanten blijven nieuwe trucs verzinnen om jou geld afhandig te maken. Maar met een beetje oplettendheid kun je slimmer shoppen en voorkomen dat je portemonnee leegloopt door pure misleiding.